اوپن استریت مپ ( Open Street Map ) پروژه‌ای مشارکتی برای ایجاد یک نقشه قابل ویرایش و رایگان از جهان است. هدف این پروژه جمع‌آوری داده برای پایگاه داده مکانی رایگان با همکاری طیف گسترده‌ای از کاربران نقشه و داده‌های مکانی در سرتاسر دنیا می‌باشد. Open Street Map درحقیقت یک پروژه متن باز (Open Source) بوده و همواره در دسترس است. بنابراین آشنایی با OSM می‌تواند باعث شود تا در بسیاری از پروژه‌های GIS از آن استفاده کنیم. علاوه بر اطلاعات و امکانات مفیدی که سایت OSM به کاربران بی‌شمار خود ارائه می‌دهد، اکثر اطلاعات مربوط به عوارض مختلف، توسط کاربران تکمیل می‌شود.
مهم‌ترین تفاوت Google Maps با Open Street Map در این است که Google Maps تجاری بوده و دستیابی به داده های آن با دشواری همراه است. اغلب در Google Maps برای دسترسی به داده های دقیق، می‌بایست هزینه‌های زیادی پرداخت نمود. اوپن استریت مپ راه‌حل مناسبی برای این موضوع است و OSM مشارکت‌کنندگان را تشویق می‌کند تا این نقشه متن باز را هر روز ویرایش کنند.
متن باز بودن فلسفه کلیدی Open Street Map است، و در همین راستا دسترسی‌هایی برای دانلود رایگان داده‌های OSM در اختیار کاربران قرار گرفته است.
چگونه داده های Open Street Map را دانلود کنیم؟
به نظر می‌رسد راه‌های مختلفی برای دانلود داده های Open Street Map وجود دارد. حتی یک صفحه ویکی‌پدیا نیز برای داده‌های OSM موجود وجود دارد که کار شما را آسان کرده است.
پیشنهاد ما استفاده از سایت GEOFABRIK است، زیرا در آن‌جا داده ها براساس قاره، کشور و سپس استان یا ایالت به‌شکل کاملاً منظمی سازماندهی شده است. فقط لازم است منطقه جغرافیایی خود را انتخاب کنید و داده های OSM مربوط به آن را دانلود کنید. این سایت داده ها را به فرمت‌های مختلفی ارائه می‌دهد اما اکثر کاربران فرمت Shapefile را ترجیح می‌دهند. زیرا در اینصورت، می‌توانید آن را در QGIS یا ArcGIS یا هر نرم افزار GIS دیگر باز کنید.
داده های دانلود شده از OSM چه ویژگی‌هایی دارند؟
بعد از اینکه داده های Open Street Map را دانلود کردید (البته با فرمت Shapefile)، فرمت آن به صورت لایه‌های نقطه‌ای، خطی یا سطحی خواهد بود. از خطوط برای نمایش جاده، راه‌آهن و آبراهه‌ها استفاده می‌شود. در اکثر جاها نام بزرگراه، راه آهن یا رودخانه نیز آورده شده است. اگر جایی که آب دارد به اندازه کافی بزرگ باشد، به صورت سطحی نمایش داده می‌شود.
تعداد عوارض ساختمانی که در اوپن استریت مپ وجود دارد نیز بسیار چشمگیر است. به‌عنوان‌مثال، جامعه کاربران OSM اطلاعات نزدیک به 2 میلیون زیرساخت را در ایالت نیویورک ذخیره کرده است. هریک از این ساختمانها می‌تواند نام ساختمان و نوع کاربری مشخص (تجاری، صنعتی، آموزشی و غیره) داشته باشد.
در اینجا خلاصه ای از انواع داده های Open Street Map آمده است:
- عوارض مربوط به منابع طبیعی مانند سواحل، جنگل‌ها و مزارع
- مکان‌های قابل‌توجه مانند رستوران‌ها، هتل‌ها، ایستگاه‌های پلیس، کلیساها و موزه‌ها
- مکان‌های مربوط به حمل‌و‌نقل مانند ایستگاه‌های اتوبوس، چراغ‌های راهنمایی و رانندگی تابلوهای ایست
- مراکز جمعیتی مانند شهرها، شهرک‌ها، روستاها و محله‌ها
اوپن استریت مپ چگونه شکافهای اطلاعاتی خود را پوشش می‌دهد؟
شما اطلاعات بسیاری از شهر و محله‌ای که در آن بزرگ شده‌اید دارید. اگر رستوران‌های محلی، مطب‌های دندان‌پزشکی یا پارک‌هایی اطراف شما وجود داشته باشد، شما دقیقاً می‌دانید که کدامیک کجا هستند و خدمات بهتری ارائه می‌کنند. بنابراین شما هستید که می‌توانید این مکان‌ها را در Open Street Map مشخص کنید. همچنین از طریق ارتباطی که با دوستان خود دارید به آنها خبر می‌دهید و آنها نیز می‌توانند جزئیات بیشتری را برای همان منطقه اضافه کنند.
اما حتماً متوجه این موضوع شده ایدکه Open Street Map ممکن است حاوی اطلاعاتی باشد که بصورت همگن و با جزئیات و صحت یکسانی نباشند. برای مثال در حالی که برخی از نقاط کره زمین دارای جزئیات بی‌نظیری هستند، اما برخی ازنقاط کاملاً خالی و فاقد اطلاعات هستند.
به همین دلیل است که OSM اغلب جشنواره‌هایی را با عنوان ماراتون نقشه‌کشی ترتیب می‌دهد تا از این طریق مناطق مختلف را در منطقه شما شناسایی کند. اما علی‌رغم این تلاش‌ها و وجود جامعه عظیم و فعال کاربران، در برخی مکان‌ها خلاءهای بزرگی از داده ها مشاهده می‌شود.
استفاده از Open Street Map برای مدیرت بحران‌های بین‌المللی
پس از فاجعه زلزله سال 2010 در هائیتی، نیاز جدی برای تهیه نقشه از مناطق آسیب‌دیده وجود داشت. برای امداد و یاری رسانی به بازماندگان، مردم از قدرت جمع‌سپاری در Open Street Map استفاده کردند. در نتیجه، نقشه های بسیار دقیقی در مناطق آسیب دیده تولید شد. پس از زلزله هائیتی، جامعه اوپن استریت مپ تهیه نقشه را جهت پشتیبانی از سازمان‌های بشردوستانه در برابر بحران‌ها و بلایای مختلف ادامه داد. پس از جنگ شمال مالی در ژانویه ۲۰۱۳، طوفان هایان فیلیپین در نوامبر ۲۰۱۳، و همه‌گیری بیماری ویروسی ابولا در غرب آفریقا در سال ۲۰۱۴ جامعه اوپن استریت مپ نشان داد که می‌تواند نقش بسزایی در حمایت از سازمان‌های بین‌المللی ایفا کند.
هرچند که OSM برای عموم آزاد است، اما پوشش آن از مکانی به مکان دیگر متفاوت است. به طور‌کلی، افرادی مانند من و شما هر روز روی تکمیل آن کار می‌کنیم.
Open Street Map به صورت سه بعدی
مشاهده جهان به صورت سه بعدی روز به روز در حال ترویج می باشد. به عنوان مثال، گوگل ارث انقلابی در نحوه مشاهده و تعامل ما با دنیا ایجاد کرده است. این همه در یک قالب یک صفحه اینترنتی مدرن سازماندهی شده است. اکثر سامانه های تولید و ارائه نقشه به سمت کار با داده های سه بعدی می‌روند و Open Street Map هم از این قائده مستثنی نیست. هدف Open Street Map 3D این است که یک رابط اینترنتی قابل تعامل ارائه کند که به صورت سه بعدی بوده و از داده های OSM استفاده کند.
این سیستم اغلب ساختمانها را به صورت چند‌وجهی، فضاهای ساختمانی با سقف‌های مسطح را با استفاده از مدل رقومی ارتفاع SRTM برای تعیین ارتفاع پایه نمایش می‌دهد. اما رابط‌های سه بعدی وجود دارند که هندسه ساختمان را نیز برای محاسبه شیروانی‌ها، برآمدگی ها و برج ها ارائه می‌دهند.
